Sıkça Sorulan Sorular

Ayfer Tansel

Cevap :
Hukukumuzda faiz, anapara faizi ve temerrüt faizi olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu faiz oranları da ticari iş ve ticari olmayan işlerde farklılık göstermektedir. Buna göre, tüketicinin korunmasına ilişkin hükümler saklı kalmak koşuluyla, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen hususlar ve ticari işletmeyi ilgilendiren işlem ve fiiller, kanun sisteminde ticari iş olarak kabul edilmekte, taraflardan biri için ticari iş niteliği taşıyan sözleşmeler aksi kanunda öngörülmediği müddetçe diğer taraf için de ticari iş niteliği taşımaktadır. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 8 inci maddesi uyarınca sözleşmenin tarafları akdi anapara faizini ve temerrüt faizini serbestçe belirleyebilir. Eğer taraflar sözleşmede belirlememişse, ticari işlerde kanuni akdi anapara faiz oranı ve kanuni temerrüt faiz oranı % 9 dur. Bununla birlikte, taraflar Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oranı % 9’dan fazla ise bu oran üzerinden temerrüt faiz oranı talep edebilir. Ticari olmayan tüketici işlemlerinde ise 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu faize ilişkin azami sınırlar getirmiştir. Buna göre, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunun 88/2. maddesi uyarınca sözleşmede belirlenebilecek akdi anapara faiz oranı % 13,5’i aşamaz. Her ne kadar, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunun 120/2 maddesi uyarınca temerrüt faiz oranının % 18’i aşamayacağına hükmedildiyse de Taksitle Satış Sözleşmeleri Hakkında Yönetmeliğin 6/1,ı hükmüne göre gecikme faiz oranı sözleşmede belirlenen akdi anapara faiz oranının yüzde otuz fazlasını geçemeyeceğinden temerrüt faiz oranı %17,5’u aşamaz. Eğer sözleşmede akdi anapara faiz oranı ve temerrüt faiz oranı belirlenmediyse de ticari olmayan işlerde kanuni akdi anapara faiz oranı ve kanuni temerrüt faiz oranı % 9 dur. Bu kapsamda, Taksitle Satış Sözleşmeleri Hakkında Yönetmeliğin 6/1,ı hükmüne göre akdi anapara faiz oranı ve temerrüt faiz oranının sözleşmede yer verilmesi gerekmekte olup, bu oranların fahiş olarak belirlenmesi durumunda parasal sınırlara göre Tüketici Hakem Heyetlerine veya Tüketici Mahkemesine başvuruda bulunulabilir.

Ali Kocuk

Cevap :
Tüketicinin yapmış olduğu işlemler nedeniyle kıymetli evrak niteliğinde sadece nama yazılı ve her bir taksit ödemesi için taksit tutarını aşmayacak ve ayrı ayrı olacak şekilde senet düzenlenmesi gerekmektedir. Bu şekilde yapılmayan senetler tüketici yönünden geçersiz olmaktadır.

İrfan Kapısız

Cevap :
Evet, yararlanabilirsiniz. Tüketicinin kira süresi sonunda bir malın mülkiyetini edinme zorunluluğunun bulunduğu finansal kiralama sözleşmelerinde de taksitle satış hükümleri uygulanır.

Tayfun Genç

Cevap :
Evet, cayma hakkını kullandığınız tarihten itibaren yedi gün içinde sözleşme konusu malı satıcıya iade etmekle yükümlüsünüz. Aksi halde cayma hakkını kullanmamış sayılırsınız. Ayrıca cayma hakkının kullanılması durumunda malın iade masraflarından (nakliye vb.) tüketici sorumludur.

Tülin Baysal

Cevap :
Hayır, satıcı cayma süresi içinde malı tüketiciye teslim etmişse tüketici, malı ancak malın ilk incelemesini kapsayacak şekilde olağan bir gözden geçirmenin gerektirdiği ölçüde kullanabilir. Malın mutat olarak kullanılması durumunda tüketici cayma hakkını kullanamamaktadır.

Erhan Yüksel

Cevap :
Taksitle Satış Sözleşmeleri Hakkında Yönetmeliğin 7 nci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca, satıcı cayma süresi içinde malı tüketiciye teslim etmişse tüketici, malı ancak olağan bir gözden geçirmenin gerektirdiği ölçüde kullanabilir. Malın mutat olarak kullanılması durumunda tüketici cayma hakkını kullanamaz. Cep telefonlarına sim kart takılması durumunda ise bu ürünler ikinci el mal durumuna düştüğünden mutat kullanım kapsamına girdiği ve cayma hakkının kullanılamayacağı değerlendirilmektedir.

Ekrem İmamoğlu

Cevap :
6502 sayılı Kanunun “Temel ilkeler” başlıklı 4 üncü maddesinin beşinci fıkrası uyarınca; tüketicinin yapmış olduğu işlemler nedeniyle kıymetli evrak niteliğinde sadece nama yazılı ve her bir taksit ödemesi için ayrı ayrı olacak şekilde senet düzenlenebilir. Ayrıca anılan fıkra hükmüne aykırı olarak düzenlenen senetler tüketici yönünden geçersizdir. Bu anlamda taksitle satım türüne ilişkin olup, her bir taksit ödemesi için ayrı ayrı ve nama yazılı düzenlenmemiş senetler zaten tüketiciler açısından geçersiz olacaktır. Taksitle satış sözleşmesine ilişkin 6502 sayılı Kanuna uygun olarak düzenlenmiş senetlerin de eğer tüketici cayma hakkını kullanmış ise Taksitle Satış Sözleşmeleri Hakkında Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca satıcı veya sağlayıcı cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren yedi gün içinde tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi, tüketiciye hiçbir masraf yüklemeksizin iade etmekle yükümlüdür. Bilindiği üzere, nama yazılı senetler tedavül kabiliyeti en az olan senetlerdir. Zira bu senetlerdeki hak alacağın temliki hükümlerine uygun olarak devredilir ve önceki hak sahibinin şahsına karşı ileri sürülebilen defiler devralana karşı da ileri sürülebilir. Bu anlamda taksitle satış sözleşmesinden cayılması kıymetli evraka ilişkin temel borç ilişkisini geçersiz hale getirmekle birlikte senet kendiliğinden geçersiz hale gelmez ancak nama yazılı senetlerde kişisel defiler herkese karşı ileri sürülebileceğinden senedi sonradan elinde bulunduran(lar)a (satıcının senedi devrettiği) karşı taksitle satış sözleşmesine ilişkin cayma hakkının kullanıldığı ve sözleşmeden kaynaklanan bir borcun bulunmadığı defi olarak ileri sürülebilir. Ayrıca eğer satıcı veya sağlayıcı senedi kaybettiğini öne sürmekteyse Türk Borçlar Kanununun 105 inci maddesi uyarınca borçlunun yani tüketicinin istemi üzerine, borcu ödeme sırasında, kendisine borç senedinin iptalini ve borcun sona ermiş olduğunu gösteren resmen düzenlenmiş veya usulüne göre onaylanmış bir belge vermek zorundadır.

Adem Kuşkucu

Cevap :
Evet, tüketicilerin yedi gün içinde herhangi bir gerekçe göstermek ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkı bulunmaktadır. Bu süre, hizmet ifasına ilişkin sözleşmelerde sözleşmenin kurulduğu gün; mal teslimine ilişkin sözleşmelerde ise tüketicinin veya tüketici tarafından belirlenen üçüncü kişinin malı teslim aldığı gün başlamaktadır. Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin cayma hakkı süresi içinde satıcı veya sağlayıcıya yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile yöneltilmiş olması yeterlidir.

Adile Engel

Cevap :
Hayır, yararlanamazsınız. Taksitle Satış Sözleşmeleri Hakkında Yönetmelik uyarınca, kredi kartı ile yapılan alışverişlerde taksitle satış sözleşmeleri ile ilgili hükümler uygulanmamaktadır.

Abdullah Yağız

Cevap :
Tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde düşmesi durumunda, satıcı veya sağlayıcı, kalan borcun tümünün ifasını talep etme hakkını saklı tutmuşsa bu hak ancak satıcı veya sağlayıcının bütün edimlerini ifa etmiş olması şartıyla; a) tüketicinin kalan borcun en az onda birini oluşturan ve birbirini izleyen en az iki taksiti veya, b) kalan borcun en az dörtte birini oluşturan bir taksidi ödemede temerrüde düşmesi halinde kullanılabilir. Satıcı veya sağlayıcının bu hakkı kullanabilmesi için tüketiciye en az otuz gün süre vererek yazılı olarak muacceliyet uyarısında bulunması zorunludur. Muaccel kılınan taksitlerin hesaplanmasında faiz, komisyon ve benzeri masraflar dikkate alınmaz.

Sevda Gören

Cevap :
Evet, talep edebilirsiniz. Borçlanılan toplam miktar önceden ödenebileceği gibi vadesi gelmemiş bir ya da birden çok taksit ödemesinde de bulunulabilir. Her iki durumda da satıcı veya sağlayıcı, faiz veya komisyon aldığı durumlarda ödenen miktara göre gerekli tüm faiz ve komisyon indirimini yapmakla yükümlüdür.